Kedilerde Amilaz (AMY) yükselişi ve Düşüşü
Nedenleri, belirtileri ve veteriner hekim değerlendirmesi
Amilaz (AMY), karbonhidrat sindiriminde görev alan bir enzimdir ve temel olarak pankreas ve tükürük bezlerinde üretilir. Kedilerde pankreatik hastalıkların değerlendirilmesinde amilaz tek başına yeterli değildir; ancak bazı durumlarda kan seviyesindeki artış veya düşüş, altta yatan başka sorunların habercisi olabilir.
Amilaz Referans Değerleri
Değerler laboratuvara göre değişebilmekle birlikte ortalama aralık şöyledir:
Kedilerde normal amilaz değeri: 500 – 1.500 U/L
Bu aralığın üstü veya altı, tek başına tanı koydurmaz; mutlaka diğer enzimler, klinik muayene ve görüntüleme ile birlikte değerlendirilmelidir.
Amilaz Yüksekliği (Hiperamilazemi)
Olası Nedenler
Böbrek yetmezliği (amilaz böbrekten atıldığı için)
Akut pankreatit (kedilerde daha az spesifiktir)
Gastrointestinal inflamasyon
Travma veya karın içi kanama
Tümörler
Steroid kullanımı
Diyabetik ketoasidoz
Dehidrasyon
Görülebilecek Belirtiler
Kusma
İştahsızlık
Karın ağrısı
Halsizlik
İshal
Ağız kokusu
Su tüketiminde artış
Kilo kaybı
Tedavi Yaklaşımı
Amilaz yüksekliği bir sonuçtur; tedavi altta yatan hastalığa yönelik planlanır:
Böbrek yetmezliğinde sıvı desteği ve diyet
Pankreatit şüphesinde açlık, serum tedavisi, ağrı kontrolü
Diyabet varsa insülin ve elektrolit dengesi
Enfeksiyonlarda antibiyotik desteği
Gerekirse radyografi ve ultrason takibi
Amilaz Düşüklüğü (Hipoamilazemi)
Amilaz düşüklüğü kedilerde çok daha nadirdir ve genellikle klinik semptom vermez.
Olası Nedenler
Pankreas yetmezliği (EKBY)
İleri düzey karaciğer hastalıkları
Protein eksikliği
Pankreatik hücre hasarı sonrası üretim azalması
Total pankreatektomi öyküsü (nadiren)
Malabsorpsiyon sendromları
Görülebilecek Semptomlar
Kilo kaybı
Kronik ishal
Karın şişliği
Yağlı dışkı (steatore)
İştah artışı veya azalışı
Halsizlik
Tedavi Yaklaşımı
Pankreatik enzim destekleri
Yüksek sindirilebilir diyetler
Vitamin-mineral takviyesi
Altta yatan sistemik hastalığın tedavisi
Amilaz Tek Başına Tanı Koydurmaz
Kedilerde pankreatit, böbrek hastalıkları, bağırsak sorunları gibi durumlarda amilaz değeri mutlaka şu parametrelerle birlikte değerlendirilmelidir:
Lipaz
fPLI (Feline Pankreatik Lipaz İmmünreaktivite)
Böbrek profili (BUN, kreatinin)
Karaciğer enzimleri (ALT, ALP, AST)
Kan şekeri
Ultrason
Tanıda Kullanılabilecek Testler
Kan biyokimyası
İdrar tahlili
fPLI / Spec fPL
Abdominal ultrasonografi
Röntgen
Gerekirse ileri görüntüleme
Ne Zaman Veterinere Başvurulmalı?
Aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçı varsa zaman kaybetmeden veteriner desteği alınmalıdır:
Kusma
Karın ağrısı
İştah kaybı
Dehidrasyon
Halsizlik
İshal
Kilo kaybı
Marca Veteriner Polikliniği ile Amilaz ve Pankreas Takibi
Kedinizde amilaz yüksekliği ya da düşüklüğü tespit edildiyse, yalnızca laboratuvar sonucu ile yorum yapmak doğru değildir. Kesin tanı için görüntüleme, ek enzim testleri ve klinik değerlendirme gerekir.
Küçükçekmece Sefaköy’de 7/24 hizmet veren Marca Veteriner Polikliniği,
pankreas hastalıkları, böbrek kaynaklı enzim bozuklukları ve sindirim sistemi sorunlarında tam donanımlı laboratuvar, ultrason ve yoğun bakım imkanı sağlar.
Telefon: 0545 143 40 20
Adres: Sefaköy / Küçükçekmece – Marca Veteriner Polikliniği